W odniesieniu do zapytania nr 1, 2, 3 możliwe jest zastosowanie w przedstawionych przypadkach postępowania w związku z wystąpieniem siły wyższej, w tym przypadku epidemii z wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2. Stosowne regulacje w tym zakresie znajdują się w umowach przyznania pomocy w ramach poszczególnych działań/poddziałań/typów operacji wdrażanych przez samorządy województw.

Mając na uwadze pytanie nr 4, w skierowanym przez MRiRW piśmie z dnia 17.03.2020 r. do samorządów województw w sprawie wytycznych w związku z ograniczeniami spowodowanymi wystąpieniem epidemii wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2 w Polsce, została wystosowana prośba o poinformowanie beneficjentów poddziałania 19.2 o możliwości zastosowania przepisu § 25 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 września 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. z 2019 r. poz. 664 oraz 2023) mówiącego o możliwości przywrócenia terminu na wykonanie danej czynności, w przypadku wniesienia prośby w terminie 14 dni od dnia ustąpienia przyczyny uchybienia. Jednocześnie, zgodnie z § 32 ust. 2 ww. rozporządzenia do trybu rozpatrywania wniosków o płatność przepisy § 24 i § 25 stosuje się odpowiednio. Zatem na etapie płatności co prawda nie ma możliwości wydłużenia terminu na wykonanie określonych czynności, ale jest możliwość przywrócenia terminu na ich wykonanie. Także postanowienia umowne w zakresie operacji w ramach rozwijania działalności gospodarczej mówią, iż w przypadku uchybienia terminu wykonania przez beneficjenta czynności na etapie uzupełnień wniosku o płatność, Zarząd Województwa na pisemną prośbę beneficjenta przywraca termin wykonania tych czynności, jeżeli wniósł on prośbę w terminie 14 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia, jednocześnie z wniesieniem prośby dopełnił czynności, dla której określony był termin oraz uprawdopodobnił, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Należy także zauważyć, że w przypadku, gdy beneficjent na etapie wniosku o płatność złoży prośbę dotyczącą wprowadzenia zmian w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji, bieg terminu na rozpatrzenie wniosku o płatność (3 miesiące) liczony jest od dnia zawarcia aneksu wprowadzającego zmiany w tym zakresie, zatem także faktyczny termin wezwania beneficjenta do usunięcia braków we wniosku ulega odsunięciu w czasie.

W odniesieniu do zapytania nr 5 dotyczącego zawieszenia działalności gospodarczej, przepisy dotyczące poddziałania 19.2 nie przewidują możliwości dokonania takiej czynności. Jednakże MRiRW zauważa, iż mając na uwadze obecnie panującą sytuację w kraju, SW powinny każdorazowo stosować indywidualne podejście do każdej sprawy, a  jakiekolwiek braki w wypełnianiu zobowiązań umownych wymagają szczegółowych wyjaśnień ze strony beneficjenta (np. dotyczące ewentualnych przerw w opłacaniu składek czy zatrudnieniu pracowników – MRiRW prezentowało już w tym zakresie stanowisko wskazując iż uchybienia w tym zakresie nie zawsze i automatycznie powinny prowadzić do stosowania przez samorząd województwa sankcji). Należy podkreślić, że niewypełnienie któregoś z elementów zobowiązania beneficjenta w szczególnie uzasadnionych i niezależnych od beneficjenta przypadkach, nie powinno skutkować zawsze i automatycznie koniecznością zwrotu wypłaconej pomocy. Każdy taki przypadek wymaga odrębnej, indywidualnej analizy i wzięcia pod uwagę szeregu czynników mających wpływ na zaistniały stan rzeczy.

Ponadto, w odniesieniu do powyższego, należy mieć na uwadze, że w ramach pomocy dla przedsiębiorców dotkniętych skutkami panującej epidemii wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2, podejmowane są na bieżąco rozwiązania systemowe mające na celu utrzymanie działalności  przez przedsiębiorców mimo szerzącej się epidemii w kraju. Analizowane są różne możliwości, które pozwoliłyby wesprzeć lokalne firmy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zadeklarował możliwość odroczenia terminu płatności składek oraz zawieszenie lub wydłużenie spłaty już zawartych układów ratalnych.

Mając na uwadze powyższe, MRiRW na bieżąco analizuje potrzebę dostosowania przepisów wykonawczych w ramach poddziałania 19.2 do obecnie istniejącej sytuacji i bierze pod uwagę ewentualną ich zmianę, gdyby stały w sprzeczności z rozwiązaniami systemowymi, które będą miały zastosowanie w odniesieniu do wszystkich przedsiębiorców w kraju, również tych którzy są beneficjentami poddziałania 19.2.